BENG en Bbl: wat betekent het voor aannemers en architecten?

Sinds de invoering van de Omgevingswet is de BENG-berekening officieel onderdeel geworden van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Dat betekent dat aannemers en architecten voortaan verplicht zijn hun ontwerp te laten toetsen op energieprestatie voordat de vergunning wordt verleend. In dit artikel leggen we uit wat dat concreet betekent voor de bouwpraktijk.

De koppeling tussen BENG en Bbl

Het Bbl (Besluit bouwwerken leefomgeving) vervangt sinds 2024 het oude Bouwbesluit. Alle regels voor energieprestatie, duurzaamheid en veiligheid zijn hierin geïntegreerd. De BENG-berekening is een verplicht onderdeel van de technische bouwactiviteit — vergelijkbaar met brandveiligheid en constructieve toetsing.

De gemeente beoordeelt bij de aanvraag of jouw ontwerp voldoet aan de drie BENG-indicatoren (energiebehoefte, primair fossiel energiegebruik en hernieuwbare energie). Zonder goedgekeurd rapport wordt de vergunning niet verleend.

Belangrijk: bij oplevering moet het gebouw opnieuw worden gecontroleerd en afgemeld door een gecertificeerd EP-adviseur.

Wie is verantwoordelijk binnen het Bbl?

Binnen het Bbl zijn de verantwoordelijkheden helder verdeeld:

• Architect: ontwerpt volgens de BENG-eisen en levert complete bouwkundige gegevens aan.
• Aannemer: voert uit conform de goedgekeurde energieprestatieberekening en bewaakt wijzigingen tijdens de bouw.
• EP-adviseur: voert de berekening uit, registreert en meldt af in het landelijke systeem.
• Gemeente: toetst de rapportage en controleert bij oplevering of de werkelijke situatie overeenkomt met het ontwerp.

Een nauwe samenwerking tussen deze partijen voorkomt vertraging en afkeur bij de vergunningverlening.

Hoe verloopt de toetsing onder het Bbl?

1. Ontwerpberekening: opstellen van een voorlopige BENG-berekening voor de vergunning.
2. Indiening bij gemeente: onderdeel van de technische bouwactiviteit in het Omgevingsloket.
3. Oplevertoets: herberekening en afmelding in het landelijk EP-register.

De EP-berekening (BENG) is dus niet eenmalig, maar wordt uitgevoerd bij zowel ontwerp als oplevering.

Lees ook: BENG-eisen voor utiliteitsbouw in 2025.

Wat betekent dit in de praktijk?

Voor aannemers en architecten betekent het Bbl dat energieprestatie niet langer optioneel is, maar een integraal onderdeel van elk project. Een niet-conforme berekening leidt direct tot vertraging of weigering van de vergunning.

• Controleer of je samenwerkt met een gecertificeerd EP-adviseur.
• Laat wijzigingen aan gevels of installaties altijd herberekenen.
• Bewaar documentatie (tekeningen, Rc-waarden, installaties) centraal in één dossier.
• Plan de BENG-berekening in vóór de definitieve vergunningsaanvraag.

KOVO begeleidt het volledige traject van berekening tot afmelding, inclusief contact met de gemeente.

Voorbeeld: hoe het mis kan gaan

Een architect diende in 2024 een vergunning in met een onvolledige BENG-rapportage (verkeerde Rc-waarden en onduidelijk ventilatiesysteem). De gemeente wees de aanvraag af. Na herberekening bleek de woning 12% boven de toegestane energiebehoefte te zitten. Pas na optimalisatie van isolatie en WTW kon de vergunning worden goedgekeurd.

Dit voorbeeld toont aan hoe essentieel het is om de berekening tijdig en zorgvuldig uit te voeren volgens de Bbl-richtlijnen.

Tips voor een soepel vergunningstraject

• Begin vroeg: plan BENG direct na het voorlopige ontwerp (VO).
• Gebruik de laatste versie van de NTA 8800 (2025-versie).
• Koppel BENG aan MPG- en TO-juli-berekeningen.
• Laat alle aannames valideren door een gecertificeerde adviseur.

Lees ook: BENG-berekening bij renovatie van utiliteitsgebouwen.

Klaar voor de Bbl-verplichtingen?

De combinatie van BENG en Bbl vraagt om precisie, samenwerking en actuele kennis van regelgeving. KOVO helpt aannemers, architecten en ontwikkelaars met gecertificeerde berekeningen die direct voldoen aan de nieuwe eisen. Zo voorkom je afkeur, bespaar je tijd en voldoe je aan de wet.