De 5 grootste fouten bij warmteverliesberekeningen (en hoe je ze voorkomt)

Een berekening lijkt een getal, maar achter dat getal schuilt een verhaal. Bij KOVO zien we dagelijks tekeningen en bouwplannen binnenkomen waar de intentie goed is, maar de details nét verkeerd worden ingeschat — vaak door aannames over materialen, isolatie of installaties. In deze blog nemen we je mee in de praktijk: waar het misgaat, waarom dat gebeurt, en hoe een nauwkeurige warmteverliesberekening het verschil maakt tussen een comfortabel en inefficiënt gebouw.

1. Verkeerde Rc-waarden door aannames in materiaalkeuze

Een veelgemaakte fout is het gebruiken van standaardwaarden in plaats van werkelijke Rc-waarden. Bijvoorbeeld: een project uit Meppel waar PIR-isolatie in de vloer was vervangen door EPS zonder dat de adviseur het wist. De Rc-waarde daalde van 5,0 naar 3,6 — klein verschil op papier, maar goed voor 15% meer warmteverlies.

Onze engineers checken altijd of de isolatiewaarden overeenkomen met de bouwkundige tekeningen en technische details. Daarmee wordt voorkomen dat verkeerde materiaalkeuzes leiden tot een onnauwkeurige berekening.

2. Koudebruggen die niet zijn meegenomen

Een andere klassieker: koudebruggen bij balkons of staalconstructies. Ze lijken klein, maar in werkelijkheid kunnen ze het warmteverlies met honderden watts verhogen. In een project in Assen ontdekten we dat het balkon direct was gekoppeld aan de betonvloer zonder isolatie – een fout die bijdraagt aan condensvorming én een slechter energielabel.

Daarom koppelen wij de warmteverliesberekening altijd aan een BENG-berekening en energielabelanalyse. Zo worden koudebruggen al in de ontwerpfase zichtbaar en kan de installateur gericht optimaliseren.

3. Installatieverliezen onderschatten

Sommige berekeningen stoppen bij de gebouwschil, maar vergeten wat er binnen gebeurt. Installatieverliezen in leidingen of WTW-systemen kunnen oplopen tot 10–20% van het totaal. Bij een installatieproject in Groningen bleek een slecht geïsoleerde leidingset de reden dat het rendement van de warmtepomp achterbleef.

Onze installatieadviseurs brengen die verliezen direct in beeld, waardoor je niet alleen een getal hebt — maar een plan om het te verbeteren.

4. Onrealistische ventilatie-instellingen

Bij de berekening van warmteverlies wordt vaak uitgegaan van theoretische ventilatiewaarden. In de praktijk zijn woningen echter minder luchtdicht of wordt ventilatie handmatig geregeld. Bij een project in een jaren ’90 woning zagen we dat het reële luchtverlies 40% hoger lag dan de berekende waarde. Het gevolg: koude trek, comfortklachten en een onnodig zware warmtepomp.

KOVO toetst ventilatie altijd aan de actuele TO-juli-eis en gebruikt gegevens uit de NTA 8800-methodiek om realistische scenario’s te berekenen.

5. Geen koppeling met BENG of MPG

De grootste strategische fout: losse berekeningen zonder verband. Een warmteverliesberekening die niet gekoppeld is aan een BENG-berekening of MPG-analyse kan leiden tot dubbele correcties of afwijkingen bij de vergunning.

Bij KOVO combineren we alle energieprestatieberekeningen in één model. Zo kunnen aannemers, installateurs en architecten samenwerken aan één consistent dossier. Lees ook: De samenhang tussen BENG, MPG en TO-juli.

💡 Pro tip: laat je berekening niet door software maar door mensen controleren. Onze engineers zien verbanden die een algoritme mist — en dat voorkomt dure fouten bij oplevering.

Een verhaal uit de praktijk

Bij een vrijstaande woning in Drenthe werd de warmteverliesberekening uitgevoerd op basis van een oude schets. De aannemer gebruikte andere isolatiematerialen dan vermeld, en de woning bleek 1.200 watt meer warmte te verliezen dan berekend. Na een herberekening en materiaalcorrectie werd de warmtepomp 1 kW kleiner gekozen — en het verbruik daalde met 18%. Dat is het verschil tussen “goed op papier” en “goed in de praktijk”.

Conclusie

Een warmteverliesberekening is geen formaliteit, maar een fundamenteel onderdeel van energiezuinig bouwen. Wie de details niet kent, rekent mis. Wie de data begrijpt, bouwt beter. Bij KOVO maken we berekeningen met oog voor materiaal, installaties en uitvoering — zodat cijfers kloppen, én gebouwen presteren.

Gerelateerde artikelen

Meer weten over bouwfysica en energieprestaties? Mail ons via of bel 0592 – 21 71 21.