Wanneer is een warmteverliesberekening verplicht bij renovatie of aanbouw?

Je wilt een aanbouw plaatsen of je woning grondig renoveren — maar ineens vraagt de gemeente om een warmteverliesberekening. Waar komt dat vandaan, en wanneer is het echt verplicht? In deze blog leggen we het uit aan de hand van praktijkvoorbeelden, regelgeving en tips om tijd en kosten te besparen.

Laat jouw berekening uitvoeren Lees meer over BENG bij verbouwing

De grens tussen ‘verbouwen’ en ‘ingrijpend renoveren’

Bij kleine verbouwingen (zoals een nieuwe gevel of dakkapel) is een warmteverliesberekening meestal niet verplicht. Maar zodra je meerdere bouwdelen aanpakt – dak, gevel én installaties – ziet de wet dit als een ingrijpende renovatie. Dan kan de gemeente volgens het Besluit Bouwwerken Leefomgeving (BBL) vragen om een berekening op basis van de NTA 8800.

Een warmteverliesberekening maakt dan onderdeel uit van de energetische onderbouwing, vaak samen met de BENG-berekening en een energielabel.

Een praktijkvoorbeeld uit Assen

Een opdrachtgever uit Assen wilde zijn jaren ’80 woning moderniseren: nieuwe gevelisolatie, HR++ glas en een warmtepomp. De vergunningsaanvraag liep echter vast — de gemeente wilde een onderbouwing van de energieprestatie. Pas na het toevoegen van een warmteverliesberekening kon het dossier worden goedgekeurd.

Onze adviseurs berekenden het verlies per ruimte en optimaliseerden de isolatie in de vloer en zolder. De woning voldeed daarna ruimschoots aan de BENG-eisen, en de installatiecapaciteit kon 1,5 kW kleiner worden. Het resultaat: minder verbruik en een hoger wooncomfort.

💡 Tip: combineer je warmteverliesberekening altijd met een BENG-berekening en MPG voor een compleet vergunningsdossier.

Wanneer vraagt de gemeente een berekening?

De gemeente toetst dit aan drie hoofdcriteria:

Je vervangt of verbetert een groot deel van de buitenschil (dak, gevel, vloer)
Je vernieuwt installaties voor verwarming, ventilatie of warm water
Je verandert de functie of het gebruiksoppervlak (bijvoorbeeld van garage naar woonruimte)

In die gevallen is een warmteverliesberekening niet alleen verplicht, maar ook noodzakelijk om de nieuwe verwarmingscapaciteit te bepalen.

Wat heb je nodig voor de berekening?

Om vertraging te voorkomen, verzamel je vooraf deze documenten:

Bouwtekeningen en plattegronden (PDF / DWG / IFC)
Isolatiewaarden van gevel, dak, vloer en glas
Installatiegegevens (type warmtepomp, ventilatie, WTW, etc.)
Oppervlakten en volumes per ruimte

Onze adviseurs toetsen dit direct aan de TO-juli-eis en zorgen dat het dossier klaarstaat voor vergunning.

Veelgemaakte fouten bij renovatieprojecten

Bij renovaties zien we vaak dat aannemers of installateurs standaardwaarden gebruiken uit eerdere projecten. Maar elk gebouw reageert anders: oud metselwerk, houten vloeren en kozijnen met andere U-waarden hebben veel invloed. Lees ook: De 5 grootste fouten bij warmteverliesberekeningen.

Een ander risico is dat de berekening pas ná de vergunningsaanvraag wordt uitgevoerd. Daardoor moet het ontwerp soms opnieuw ingediend worden, wat weken vertraging kost. Bij KOVO rekenen we daarom altijd in de ontwerpfase mee, zodat alles in één keer goed gaat.

Wat levert het op?

Een actuele warmteverliesberekening:

Voorkomt onder- of overdimensionering van installaties
Verbetert de energieprestatie en het energielabel
Maakt subsidieaanvragen eenvoudiger
Geeft zekerheid richting aannemer en gemeente

Een realistisch scenario uit de praktijk

In Drachten begeleidden we een verbouwing van een twee-onder-één-kapwoning (1985). Na het vervangen van de gevelisolatie en de installatie bleek de oorspronkelijke warmtepomp 30% te zwaar. Na de nieuwe warmteverliesberekening kon een kleiner model worden gekozen, wat € 2.400 besparing opleverde.

Pro tip: Laat berekeningen altijd uitvoeren door een gecertificeerde partij. KOVO is erkend volgens de NTA 8800 en combineert bouwkundige en installatietechnische kennis in één rapport.

Conclusie

Een warmteverliesberekening bij renovatie of aanbouw is niet altijd verplicht — maar bijna altijd verstandig. Het voorkomt fouten, versnelt vergunningstrajecten en bespaart energie. Of het nu gaat om een kleine uitbreiding of een complete renovatie: KOVO helpt je met een berekening die klopt in theorie én praktijk.

Vraag jouw berekening aan Bekijk technische berekeningen

Gerelateerde artikelen

Meer weten over berekeningen bij renovaties? Mail of bel 0592 – 21 71 21.